Võ sư Nguyễn Công Hoá sinh ngày 10 /4 /1953, năm 10 tuổi đã được ông nội dạy võ Bình Định tại nhà.

Năm Đệ tứ học tại trường La San Quy Nhơn, lần đầu tiên được nhìn thấy Vovinam biểu diễn hay quá, đem lòng ưa thích muốn đi học Vovinam, nhưng sợ Ông nội không cho nên phải mượn giấy khai sinh của người bạn tên Ngô Thủ để xin học Vovinam.

Nhập môn khoá đầu tiên Vovinam Quy Nhơn - Bình Định vào tháng 4/1970, học với võ sư Trần Tấn Vũ được 3 tháng, sau đó Thầy Vũ đổi ra Đà Nẵng, thầy Nguyễn Văn Chiếu ra Quy Nhơn thay Thầy Vũ vào tháng 7 /1970.
Từ năm 1970 đến năm 1975 học với Thầy Chiếu năm 1973 được mang trung đẳng đệ nhị cấp giữ chức quản đốc trưởng Võ đường Thánh Giuse, võ đường Thần Tiễn cùng với VS Phan Văn Yến theo dạy võ với Thầy Chiếu cho đến 1975 vì hoàn cảnh lịch sử võ đường tạm ngưng hoạt động.

Năm 1979 di chuyển vào Đà Lạt để làm ăn sinh sống, cho đến năm 1986 được sự giúp đỡ của văn phòng Chưởng Môn cùng Thầy Nguyễn Văn Chiếu hỗ trợ mở lại phong trào Vovinam vào tháng 9 tại Đà Lạt được 4 tháng thì bị cấm và bắt ở tù vì tội tụ họp thanh niên bất hợp pháp, ngày 7 tháng 2 được xét không có tội và được tha.

Tháng 9/1987 được chính quyền sở thể dục thể thao lâm Đồng cho phép hoạt động phong trào Vovinam trở lại, sau đó được VS Nguyễn Văn Chiếu chỉ định làm trưởng bộ môn Vovinam Lâm Đồng từ đó phong trào bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Liên tiếp các võ đường được thành lập tổng số có 11 võ đường năm 1992, Võ sư Hoá huấn luyện được đội tuyển tham gia giải vô địch Vovinam đầu tiên xếp thứ 3 toàn đoàn, liên tiếp các năm đều được xếp thứ hạng cao:
- 3 lần nhì toàn đoàn, 3 lần 3 toàn đoàn, 1 lần 6 toàn đoàn.
- Tổng cộng có 54 huy chương các loại, 19 huy chương vàng,18 huy chương bạc,17 huy chương đồng.

Dần dần vì hoàn cảnh kinh tế một số võ sư, HLV phải lo cho gia đình và cuộc sống không tham gia hoạt động nên số võ đường co lại, hiện nay còn 6 tụ điểm , khoảng 406 môn sinh, trong đó có 11 hoàng đai nhất, 9 hoàng đai nhị,7 hoàng đai tam,11 chuẩn hồng đai, 2 hồng đai nhất, 1 hồng đai nhị.

Khi võ sư Hoá còn mạnh khỏe, Vovinam Đà Lạt đã tạo nhiều thành tích lẩy lừng trong các trận thi đấu hội diễn toàn quốc, đoạt được nhiều thành tích đáng kể như trên, sau nầy có một thời gian võ sư Hoá bận rộn công việc làm ăn và bị tai nạn nên ít sinh hoạt, võ đường trở nên sa sút, nhưng với lòng nhiệt tình, ý chí kiên định, võ sư Hoá đã ra sinh hoạt lai, đang dần dần hồi phục lại lực lượng cho Vovinam Đà Lạt và sẽ ra quân trở lại trong một ngày không xa.

Hiện nay, Vovinam Đà Lạt nhờ vào võ sư Phạm Ngọc Xuân Đà đã  tự lực xây dựng được 1 câu lạc bộ dành riêng cho Vovinam, trong đó có sự đóng góp yểm trợ của VS Nguyễn Văn Sen ,VS Nguyễn Văn Chiếu,VS Cẩm Bình. Câu lạc bộ đã hoàn thành và đưa vào sử dụng được 2 năm.
26 năm hoạt động Vovinam được sự tin tưởng của quý Thầy cũng như quý đồng môn, từng giữ quản đốc 2 võ đường trong 5 năm, trưởng bộ môn 6 năm và giữ chức chủ tịch hội 15 năm. Suốt cuộc đời thăng trầm không ít gian nan, cuộc sống có gian khổ, đều 1 lòng sắt son chung thuỷ, cống hiến trọn tuổi thanh xuân cho nền võ học và cho môn phái.

*. Ước nguyện những tháng năm còn lại của cuộc đời, võ sư Hoá nguyện đem hết khả năng tiếp tục cống hiến cho môn phái. Tâm nguyện của tháng ngày còn lại có gắng đào tạo lực lượng VS, HLV kế thừa để tiếp bước theo chân các VS tiền bối, hoàn thành sứ vụ quảng bá Vovinam trong cộng đồng nhân loại. - Kính xin anh linh sáng tổ phù hộ độ trì cho toàn thể môn đồ chúng con hoàn thành sứ vụ mà người đã để lại cho chúng con.

Tưởng cũng nên nói thêm, hiện võ sư Hoá có một vườn hồng rộng lớn và sống nhờ vào vườn hồng nầy, những năm đầu trồng trọt võ sư Hoá gặp nhiều khó khăn, có khi bị thất mùa không bán được và mang nợ, nhưng do lòng kiên tâm và trì trí, nghiên cứu học hỏi và cải tổ, và cũng nhờ sự giúp đỡ, khuyến khích của các anh em trong môn phái, dần dần võ sư Hoá đã bắt đầu thâu hoạch khá hơn, hiện tại võ sư Hoá là người đầu tiên sáng chế ra một phương pháp ướp Hồng tươi giữ được lâu khoảng 6 tháng để bán cho khách du lịch được báo chí khen tặng và viết bài ca ngợi về phương pháp nầy.
Ai có về Đà Lạt xin mời ghé thăm vuờn Hồng của võ sư Hoá để ngắm những bông hồng tươi thắm và nhìn thấy kỷ thuật ướp hoa tân kỳ.

vvnnews (Theo Thư Viện Vovinam)